Staten kennen hun inwoners systematisch een juridisch geslacht toe en registreren dat. Doorgaans wordt geslacht – ook door staten – begrepen als binair (man/vrouw). Die tweedeling m/v wordt echter zowel nationaal als internationaal steeds vaker ter discussie gesteld. Er worden vraagtekens gezet bij wettelijke regelingen en beleidspraktijken die uitgaan van slechts twee geslachten, maar ook biologisch, sociaal en cultureel groeit de overtuiging dat er veel meer gendervariaties zijn dan alleen m/v. Deze discussies worden vaak geïnitieerd door LHBTI organisaties, veelal onder verwijzing naar mensenrechten en mechanismen van in- en uitsluiting.

Het persoonsgegeven geslacht, zoals geregistreerd door de overheid, is bijzonder relevant voor de (on)mogelijkheden van mensen om juridische betrekkingen aan te knopen met anderen en hun recht op privéleven en gezinsleven in de meest ruime zin op voet van gelijkheid met anderen te kunnen genieten.

Het interdisciplinaire GIRARE project onderzoekt twee aspecten van bovengenoemde ontwikkelingen: 1) het verband tussen korte-termijn en lange-termijn veranderingen in praktijken van geslachtsregistratie enerzijds en het menselijk welbevinden in termen van mensenrechten anderzijds, en 2) de wisselwerking tussen het inroepen van mensenrechtelijke bescherming en veranderingen in de traditionele, geïnstitutionaliseerde binaire conceptie van geslacht. Onderzocht wordt aldus hoe mensenrechtelijke argumenten – in vergelijking met andere mogelijke argumenten – dergelijke veranderingen beïnvloeden: hoe effectief is het om te vertrouwen op mensenrechten, en in hoeverre en hoe hangt het antwoord daarop samen met de locale context, in het bijzonder met culturele aspecten.

Om de impact van veranderingen in het binaire systeem van sekseregistratie in te schatten, kent het project een empirische en een theoretische component. Uitgangspunt daarbij is dat institutionele veranderingen kunnen worden beschouwd als een combinatie van ontwerp en evolutie. Spanningen tussen nieuwe wetgeving en traditionele sociale opvattingen over geslacht vormen een belangrijk aandachtspunt.